Aclıq qorxunc ölçüdədir.

Turkiyə, 16 Oktuyabrda Dünya Qıda Gününü təbrik etməyə hazırlanırkən, azığlanan sənəd, rəqəmlər dünyada və Türkiyədə aclıq və yoxsulluğun gəldiyini qorxuncluğunuı gözlər önünə sərir. Məlumatlar, inkişaf etmişlərin öz təşkilatlarının hazırladığı hesabatlar, yoxsulluğun və bərabərsizliyin gedərək artdığını ortaya qoyur.

Beynəlxalq Qida və Siyasət İnkişafı İnstitutunun hesabatına görə aclığın ən əhəmiyyətli səbəbi döyüşlər və qıtlıqdır. İnstitutun hesabatına görə aclıqdan ölümlərin ən əhəmiyyətli səbəbi xronikiləşən qeyri-kafi bəslənmə və mütləq yoxsulluqdur.
Dünya Qida Təşkilatının hesabatına görə isə təxminən 6.5 milyard əhaliyə sahib dünyada 1 milyard insan aclıq çəkir. Təxminən 852 milyon isə davamlı aclıq ilə qarşı-qarşıya, bu rəqəm keçən il 842 milyon idi. Yenə eyni təşkilatın məlumatlarına görə təxminən 5 milyard insan az inkişaf etmiş ölkələrdə, inkişaf etmiş ölkələrə görə daha pis şərtlərə məhkum yaşayır.

Hər gün 16 min uşaq olür.

Yoxsulluğun ən ağır nəticələrini isə uşaqlar yaşayır. Hər gün 16 mindən daha çox uşaq aclıq və aclığa bağlı səbəblərdən ötəri həyatını itirərkən, hər beş saniyədə bir yenə eyni səbəblərlə bir uşaq həyatını itirir. Yenə geri qalmış ölkələrdə 153 milyon uşaq, normal kilosunun altında, yenə eyni ölkələrdə 20 milyondan çox körpə aşağı kilo ilə dünyaya gəlməkdə. Bu körpələrin isə böyük hissəsi irəliləyən yaşlarda qızılca, tənəffüs yolu xəstəlikləri ilə qarşı-qarşıya qalır. Müalicə edilə bilən və önlənə bilən bu xəstəliklər qarşısında kasıb ailələr çarəsiz qalır.

Türkiyədə 894 min ac adam yaşayır.

2004 ili etibarilə Türkiyədə 894 min beynəlxalq mənada ac insan var. Yoxsul insan sayı isə 19 milyon 400 min dir. Yəni Türkiyə əhalininin 1/3i yoxsul, əhalimizin 1/70i də tam mənası ilə acdır. Bu rəqəmlər isə hökumətin quruluşu DEyənin təyin etməsi. BM İnkişaf Proqramı Türkiyə Nümayəndəliyinin məlumatlarına görə Türkiyənin yüzdə 27lik yoxsulluq nisbəti isə AB ölkələrindən çox yüksək. Bununla birlikdə gəlir dağılımındakı ədalətsizliyi göstərən bərabərsizlik əmsalı 44 ilə Türkiyədən daha kasıb Şərq Avropa ölkələrindən belə daha yüksək.

YOXSULLUQ ABŞ ÜÇÜN DƏ DƏYİŞMİR

Aclıq və yoxsulluq ABŞ üçün də dəyişmir. ABŞ Əkinçilik Nazirliyi araşdırma xidmətinin hesabatlarına görə, 30 milyonun üzərində insan ya tamamilə aclıqla yaşayır ya da bir sonrakı payını zəmanət edə bilmir və bu insanların 12 milyonu uşaqlardan meydana gəlir. Bununla birlikdə 5 milyon yetkin və 2.7 milyon uşaq evsizdir. Yenə eyni təşkilatın hesabatlarına görə 1.9 milyon insan qida ya da təcili ehtiyac duyduğu dərmana xərcləmə etmə mövzusunda seçki etmək məcburiyyətində qalır.

Bununla birlikdə dünyanın super gücü deyə lanse edilən ABŞda zəngin və kasıb arasındakı uçurum isə gedərək böyüyür. Yoxsul daha yoxsul, zəngin daha zəngin olur. 1979-cu ildə ABŞ əhalininin iqtisadi baxımdan ən üst dilimini meydana gətirən yüzdə 1lik seqmenti, əhalinin yüzdə 20ini meydana gətirən ən aşağı gəlirlilərə müqayisə et, ortalama 33.1 qat daha yüksək gəlir əldə etməkdə idi. 2000-ci ildə bu fərq 88.5 bərkinə yüksəldi.

ƏKİNÇİLİKDƏ CƏDVƏL DAHA PİSDİR

Yoxsulluq və aclık qida istehsalını təmin edən əkinçilik sektorunda işlə çalışanları daha çox vurur. BM Əkinçilik və Qida Təşkilatına görə 450 milyonluq ödənişli əkinçilik işçisinin əksəriyyəti yoxsulluq və aclıqla boğuşur. Təşkilata, iqtisadi nəşr/təzyiqlər, əkinçilik işçilərinin zatən aşağı səviyyədə olan ödənişlərini, iş zəmanətlərini, sağlamlıq, təhlükəsizlik, ətraf standartları və ictimai qoruma imkanlarını ortadan qaldırdığına diqqət çəkir. Əkinçilik sektoru, ən az inşaat və sənaye sektoru qədər təhlükəli. Hər il meydana gələn ortalama 355 min iş qəzasının yarısının əkinçilik sektorunda olduğu təxmin edilir.

Əkinçilik sektorundakı uşaq işçilər başqa bir handikap. Dünya daxilində işlə/çalışan 246 milyon uşağın 170 milyonu əkinçilik sektorunda. Hər il işlə çalışarkən həyatını itirən 22 min uşaqdan çoxu isə yenə əkinçilik sektorunda işlə/çalışır və bu uşaqların çoxu ortalama 10 saat işlə/çalışaraq 1 dolların altında ödəniş al götürür.

OTAQLAR SİMPOZİUM DÜZƏLDİR

Əkinçilik, Qida və Kimya Mühəndisləri Otaqları, "Dünya Qida Günü" səbəbiylə 14-15 Oktyabr günlərində, Milli Kitabxana Konfrans Salonunda bir simpozium təşkil edəcək. Əkinçilik və Köyişleri Naziri Mehdi Əkər, FAO Türkiyə Nümayəndəsi Abdellatif Tabet kimi adların iştirak etdiyi simpoziumda, "İstehlakçının Qidaya Çatma və Məlumatlanma Haqqı", "Əkinçilik və Mədəniyyətlərarası Dialoq", "Qida Sektorunun Problemləri", "Qida İstehsalında Yeni Meyllər" və "İzlenebilirlik" başlıqlı iclaslar ediləcək. "Beynəlxalq Razılaşmalar Çərçivəsində Türk Qida Sektoru" və "Qida Yoxlamaları" mövzulu panellərin də ediləcəyi simpoziuma, millət vəkilləri və kütlə təşkilatları nümayəndələri də qatılacaq.