|
Sorğu |
Forum Yenidən İstifadəyə verilsinmi ?
Tam səslər: 23
|
Cəmi online: 1 Qonaq: 1 İstifadəçi: 0
|
|
Ernesto CHE Guevara və Kuba İnQilaBı.
Ernesto CHE Guevara və Kuba İnQilaBı.
Dünən Onun ölüm gün dönümüydü…9 Oktyabr…Universitetin
hər tərəfində Şüarlar səslənirdi Onunla bağlı..yenə mitinqfason bir şey
idi..Şəhərin küçələri cafeləri parkları hər tərəf Onun şəkilləriylə
doluydu..Ama…Ama təəssüf olsunki O şəkillər heçdə nə Kommunizm nədə
CHE-ni xatırlatmırdı,Türkiyədə kommunizmin nə demək olduğu haamıya
məludmur,yəni bu özlərini "Çılqın" sayan türklər..çoxları nə etdiyini
bilmir burda..Təəssüfki CHE inqilab simvolu yox Bəzək simvolu kimi
yadda qalır..Onu tanıdı tanımadı hamı CHE CHE deyir.ay balam neolub?
Kimdi CHE bilirsən??Dünən avtobusda gəlirik hərtərəf Onun şəkillləriylə
doludu Yaxasında CHEnin şəkli olan otaq yoldaşım məndən nə soruşsa
yaxşıdı?? deyir niyə görəsən yenə Hər tərəf doludu Chenin
şəkilləriylə..buda mənim kommunistim,hələ birdə yaxasında Chenin
fotosu..nə deyim..ama bilmirki ölüm günüdür.Hamısı belədi
bunların.Chenin o Məhşur fotosundan istifadə edib pul qazanan kim,ad
qazanan kim,ay sizə deyim "qız tutan" kim…Heyf səndən Ay Ernesto..Bu ad
çoxlarımıza tanışdı hər halda ama Kimimizçün "Mənfi" kimimizçünsə
"Müsbət" mənada tanışdı...Bu Başdan deyimki Ona xüsusi rəğbətim var..Ən
azından kolleqamdı)) Doktor CHE və Doktor Xancano))nəysə
uzaqlaşmayım..Chenin həyatını qısaca bir yazmaq istədim nədə olsa bugün
sabah bazar günüdü dərs qokku) Ernesto Guevara, qısaca Che Guevara ya
da əl Che, Argentina doğulan doktor, Marksist siyasətçi və dövrün Küba
partizanları lideri. Hər nə qədər həyatı boyunca onu təsir edəcək olan
axəstəlikdən iztirab çəksə də mükəmməl bir atlet olmuşdur. Bu maneəsinə
baxmayaraq həvəsli bir rugby oyunçusu idi və ''Fuser'' ləqəbiylə
xatırlanmaqda idi. Guevara atasından şahmat öyrəndikdən sonra 12
yaşından etibarən yerli turnirlərə qatılmağa başladı. Yetkinlik
dövründə şeirə, xüsusilə də Pablo Nerudanın şeirlərinə maraq saldı.
Neruda. Guevara, həyatı boyunca şeir yazdı. həvəsli bir oxuyucu idi, maraqlandığı kitablar Jack London və Jules Vernenin macəra klassiklərindən, Sigmund Freudun cinsəlik kitablarından tutmuş Bertrand Russellin cəmiyyət fəlsəfəsi hakda kitablarına qədər hrə növ kitab oxudu. Yetkinliyinin
son dövrlərində fotoşəkilçiliyə maraq saldı və vaxtının əhəmiyyətli
qisimində insanları, getdiyi yerləri və sonralarda arxeoloji sahələrdə
fotolar çəkərdi..Anasıyla bir birini sonsuz dərəcədə sevirdilər,Anası
çox gözəl və cəlbedici bir xanım idi həyat dolu bir insan.Atasıyla o
qədərdə yaxın deyildi heç vaxtda olmadı.Atası ona GUEVARA deyirdi
mənasıysa "nizamsız,diqqətsiz,səliqəsiz"-dir))bunu biləniniz vardı?))
Tibb təhsili alarkən Latın Amerikanı başdan başa gəzdi və bu sayədə bir
çox insanın qarşı-qarşıya qaldığı yoxsulluğu müşahidə edə bildi. 50ci
illərdə ERNESTO 1ci sinif bir tibb tələbəsiydi,ama o tibbi buraxaraq öz
sinif yoldaşınıda yanına alıb köhnə bir motosikletle inqilabçı
xəyallarının arxasınca gedir..bütün yolçuluğu boyunca 39 yaşına
qədər günlük tutdu və şeirlərini məqalələrini yazdı..O And dağlarından
Pataqoniyaya çölünə enəcək,sonsuz mis mədənlərini gəzəcək,yaşadığı
torpaqlara heyranlıq duyacaqdı..O öz Ana yurdunu damarlarında his
sedirdi..1952də Argentinaya qayıtdı ..Tibbi bitirdi 24 yaşında 15 dərsi
5 ayda verərək məzun oldu..Hər dəfə tibbə nifrətimi hiss edəndə Chenin
bu sözləri yadıma düşür " Doktorlar dünyanın ən azad
insanıdır,çantalarıyla istədikləri yerə gedə bilərlər həmdə sorğu
sualsız,getdiyi yerin dilini bilməsinə belə ehtiyac yoxdur"..və Tibbə
olan nifrətimi soyudur CHE))Hə məzun oldu ama içindəki gəzginlik hissi
onu rahat buraxmırdı və o birdaha geri dönməmək üzərə doğduğu şəhərdən
cıxar.Latin Amerika o dövürlərdə qaynayan qazan kimiydi.Che elə o
gündən inqilablara qoşulmağa başladı Bu təcrübələr nəticəsində
bölgədəki iqtisadi bərabərsizliyi ortadan qaldırmanın tək yolunun
inqilab olduğuna anladı və Marksizmi araşdırmağa başladı .Və
bir çoxumuzun bildiyi Andı etdi " kapitalislərin bütün qollarını kəsənə
qədər dayanmamağa and içirəm" .. Guatemalaya getdi və orda inqilabçı
bir xanımla - Hilda Gadea-yla tanışdı ,Hilda ''American Popular
Revolutionary Alliance'' (APRA) (Amerikan Məşhur İnqilabçılar
İttifaqının üzvü idi,Che və Hilda həftələrlə siyasi söhbətlər
edərlər,birlikdə Tolstoy gorki Və Lenin oxuyarlar ama ən çoxda Marks
oxuyarlar.Hilda Yaraşıqlı,cəlbedici və məntiqli olaraq gördüyü Cheyə
vurulur,onu Sevir.Chedə ona qarşı eyni hisləri hiss edir.Ernestonun
evlilik təklifinə Hilda 2 il sonra cavab verir və evlənirlər,çox
tərifləyirlər ama inanmayın Hilda heçdə gözəl deyil,məncə
yaraşmırdılar))nəysə,Che Başçı Jacobo Arbenz Guzmanın liderliyində
Guatemalanın ictimai inqilabına qatıldı və bu onun siyasi həyatının
başlanğıcı oldu,Onu həyatının dəyişəcəyi yer Meksika olur.Orda Fidelin
balaca qarşı Raul Castroyla tanışır.Fidel isə o vaxtlar gənc bir
Advokat idi və kubanı Amerikanın əlbiri Diktator Batistanın
caynaqlarından almağa çalışırdı.Kuba isə tamamilə fuhuşun,pul
paranın,içkinin olduğu bir bataqlığa qısaca Amerikanın zibilliyinə
çevrilmişdi.Batista sərbəst seçimləri əngəllədiyiyçün Fidel silahlı
inqilaba əl atır..və Hər Şey başlayır.Fidel elə ilk inqilabda həps
edilir,cıxarıldığı məhkəmədə "tarik məni bəraət etdirəcəkdir" deyir və
susur..2 il sonra 1955də həpsdən cıxır və Raul onu Cheylə tanışdırır.Və
onların əlaqsi 10 il davam edir.10 il boyunca onlar Che və Fidel,Fidel və Che olur .Onlar bir birinə qarşı hiss etdikləri simpatiyayla XX əsrin arxivinə öz adlarını qızıl hərflərlə yazdırırlar..Onların Həyat Hikayəsi 55ci iləd Meksikadaki bir İyul gecəsində başladı.Che artıq Kamil bir Sosyalist idi,Və baş düşmən məlum idi-AMERİKA.Bu
düşmən gecə yaşları 30dan az olan bu ikili arasında saatlarca müzakirə
olundu.Biri Doktor Biri Avukat !! İnqilab Başladı..Və elə o gecə Kuba
sərhədləri 20-yə yaxın inqilabçı ,və köhnə bir qayıqla keçildi..Bu 20
nəfərin içində Argentinalı bir doktorda vardı..özünü Həyatın əllərinə
buraxan bir gənc..Bu doktor hər zaman mükəmməl bir nümunə olacaqdı
taktikləri iradəsi danışıqları və savaşı sayəsində.O Fidele hər zaman
xəbərdarlıq edər və Rusyaya qarşı diqqətli olmasını deyərdi,çünki o Rusyanın sosializm anlayışını tam olaraq qəbul edtmirdi.Yavaş
yavaş partizanlara yeni quruplar kəndlilər qoşulurdu.Chenin bu kütlələr
qarşısındakı danışıqlıqlarıysa mükəmməldi..həm onsuzda İnanılmaz
karizması və cəlbediciliyiylə bütün danışıqlara bir sıfır qalib
başlayırdı))danışarkən inanılmaz bir təsir bağışlayardı..bunu mən
demirəm..bütün məmbələrdə bu belədir..Onun qarşısında dayanan hər kəs
kimlə qarşı qarşıya olduqlarını anlayırdılar.İnqilabın qızğın
günlərində Anası onu ziyarətə kubaya gəlmişdi,Bundan xəbərsiz Che
anasını qapıda görəndə kədərlənmiş göz yaşlarına hakim ola bilməmişdi..
anası evdən 24 yaşında ayrılmış oğlunu görəndə tanıya bilməmişdi.…onun
otağımdakı portretinə hər baxanda anasıyla görüşüdüyü o an yadıma
düşür..o şəkilləri yəni anasıya görüşmə anındakı şəkilləri mənə ayrı
bir təsir bağışlayır. nəysə.. Artıq İnqilab baş tutmuş və hakimiyyətə
Fidel gəlmişdi.O Cheni Kuba Milli bankının başına gətirir..Kubada Kənd
təssərrüfatından tutmuş hər sahədə nə problem olsa Che həll
edirdi.Hətda yeni buraxılan pulların üzərindədə CHE yazılırdı.Kubadakı
bütün Amerika şirkətləri özəlləşdirildi.Rusyayla
yaxınlaşdırıldı.Amerika öz sahillərində rusyanın əlbirinin yüksəlməsini
çarəsizcə izləyirdi.Amerikanın kubaya göndərilən ilk ordusu məhv
edildi..Və elə bu Günlərdə Dünya tarixində silinməz iz salan hadisə baş
verdi..Amerikanın casus təyyarəsi kuba sərhədlərində Nüvə mərmilərinin
yerləşdirildiyini və istiqamətlərinin Amerikaya doğru olduğunu görər.Və
tarixə "Küba Nüvə Böhranı" adıyla silinməz iz salar.O günlərdə
dünya belə deyim 14 gün boyunca yerindən oynadı və Ağ evdə tərləməyən
qalmadı))3cü dünya savaşı ola bilərdi .Amerikanı Bu nüvələrlə qorxudan
Rusyanıda Amerika Türkiyədəki Nüvələriylə qorxudurdu..(buradanda elə
QARDAŞ dediyimiz Türkiyənin oyuncaq olduğunu görürük…)Ama qorxular
keçdi nüvələr söküldü..
Che xəstə idi ama dərmanlara
vaxt ayırmırdı,ailəsiylə məşğul olmağa belə vaxtı yox idi,Amerikanın
əlində Çıraqla axtardığı bu Əfsanəvi Lider Cangüdəni də qəbul
etmirdi..Che Sənayi müdiri olduqdan sonra ilk verdiyi əmir iş
yerlərində işçiləərin Cinsi Əlaqəyə girməsi hakda qadağa olmuşdu,Qəti
qadağan idi və cəzası ağır idi..Buda onun necə bir lider olduğuna bir
sübutdur məncə.Küba xalqı Ona Bir Allah kimi baxırdı.Chenin artıq o
illərdə yəni 62ci illərdə tək məqsədi vardı oda öz ayaqları
üzərində dayana bilən bir Küba.Çünki o Rusya heçdə hamının bildiyi kimi
inanmırdı güvənmirdi,və haklıydıda,onu Xruşov və Brejniev barədəki
fikirləri artıq məlum idi.Ama Kübanın İqtisadiyyatı o qədərdə yaxşı
deyildi.Sənayedə müvəffəqiyyət əldə edə bilməyən Che xarici işlər
naziri olur və Çindən tutmuş Ərəbistana qədər hər yeri gəzərək Kübanı
tanıdır.BMT dəki danışığını demirəm hələ.Sənədli filmə Baxıram,Onun BMT
də kapitalistlərin çərçivəsində İmperyalizmi necədə təhqir edir
Qorxmadan !!! Heyranam onun Əlləri cibində Heç vecinədə deyilmişcəsinə
O BMTnin binasına girərkən..Elə bil Heç Dünyanı Yerindən oynadan o
deyil.. HİTLERİZMe qarşı o danışıqları..Hətda 65də Cəzairdəki
danışığında Rusyanında İmperyalist ölkə olduğunu deməsi artıq onun
qorxusuzluğuna olan bütün şüphələri silib atır..Mətbuatda Bomba kimi
partladı bu xəbər..Ama bu danışığı onu Ən yaxın dostu Fidele
ayırır.beləki o kübaya qayıtdıqdan sonra yenə 10 il əvvəlki o iyul
gecəsindəki kimi iki lider saatlarca otaqdan cıxmayaz və tam 40 saat
müzakirə edərlər və demək olarki bu onların son müzakirəsi olar. Bundan
sonra bir daha heç vaxt heç bir mitunqdə yan yana görünməzlər,və hamı
ondan sonra CHE hanı deyə fikirləşməyə başladı,CHE YOX İDİ artıq !!!
Hər zaman öndə gedən o lider artıq bayram genlərində YOX İDİ .RAUL və FİDEL arasındakı bir stul artıq Boş
idi..Heç kim nə olduğunu anlamırdı.Heç kim məna verə bilmirdi Fidel Heç
nə demirdi..Yox o ölməmişdi..o vaxtı CHEnin harda olduğu 20 il sonra
bilindi.beləki Chenin rusyaya qarşı o sərt danışığından sonra artıq
Fidelin yanında ona kömək edə bilməyəcəyini anlar və Kongoya gedər
ordakı inqilabçılara kömək məqsədilə .ama bunu yalnız Fidel
bilər.Kongodaysa O həyatda ən çox seviyi insanın ölem məktubunu aldı
–Anası..Bu onunçün çox ağır bir zərbəydi..Həyat ortağını itirmişdi..Bu
vaxtlar harada olduğu barədə fərziyyələr dəvam etdi.1 il
sonraBoliviyaya qayıtdı.Və yaxın biri tərəfindən yeri boliviyalılara
deyildi. Guevara 9 Oktyabr 1967də Vallegrande yaxınlarındakı La
Higuerada Bolivya Ordusunun əlində ikən öldürüldü. Əsgərlər tərəfindən əlləri kəsildikdən sonra
Bolivya Ordusu zabitləri tərəfindən bilinməyən bir yerə aparılmış,
cəsədinin basdırıldığımı yandırıldığımı sualı cavabsız qalmışdır. Son
saatlarında yanında olanlar və onu öldürənlər, mühakiməsiz edam
nəticəsində öldürüldüyünə şahidlik etmişlər. Dünyanın hər yerində
Chenin öldürülməsini etiraz edən nümayiş gedişlərioldu. Həyatı və ölümü
üzərinə məqalələr, mahnılar və şeirlər yazıldı. O, "gəlmiş keçmiş ən
cazibədar və ən müvəffəqiyyətli inqilabçı"idi
Və artıq ölümündən sonra onun müzakirəsi başladı Gueavaranın üsullarına qarşı tənqidlər gəlməkdə idi. Xüsusilə anarxistlər
> və vətəndaş haqq azadlıqçıları Guevaranı avtoritar, işləyən sinif
əleyhdarı bir Stalinçi olaraq görür və geridə buraxdığının çox bürokratik və avtoritar
bir rejim olduğunu ifadə edirdilər.Elə indidə bu müzakirələr dəvam
edir.Məsələn elə mən bir evdə qaldığım tələbələrlə saatlarca bu barədə
müzakirələr aparıram.Mən demirəm o Mükəmməl bir lider idi Nədə
demirəmki Bərbad idi sadəcə bir insane kimi ona və onun mənliyinə
simpatiyam var.Liderliyidı mənə görə Ən məqsədə uyğun olanı idi.
Ölümündən sonra Guevara dünya üzərində sosialist inqilabçı hərəkətlərin
simvolu halına gəlmişdir. Guevaranın Alberto tərəfindən çəkilən fotoşəkili "dünya üzərindəki ən məhşhur fotoşəkil və 20. əsrin simvolu" olaraq xarakterizə edilmişdi.. Nəysə sabah namazının vaxtı gəldi çatdı yazılası çox şey var ama..Gecəm xeyrə..
NOT - "Quizás
esa fue la primera vez que tuve planteado prácticamente ante mí el
dilema de mi dedicación a la medicina o a mi deber de soldado
revolucionario. Tenía delante de mí una mochila llena de medicamentos y
una caja de balas, las dos eran mucho peso para transportarlas juntas;
tomé la caja de balas, dejando la mochila ..." əl çantasının üzərinə
yazdığı yazı…
P.S – Hər kim olur olsun Amerikaya qarşı olubsa deməli xeyri var..
Heç kim Günəşin Doğuşunu əngəlliyə bilməyib və hələ heç kim bir savaşı sevgi və mərhəmətdən istifadə edərək Susdurmayıb !!!
Xancan Kərimov 12 Ekim 08 .5:38 Adana\Turkey
|
Yazar: Xancan Kərimov | Əlavə edən: admin (2008-10-13)
| Müəllif: xancan
|
Baxış sayı: 513
| Reytinq: 4.0/1 |
|
| |